Patrick McMurphy (Jack Nicholson), porywczy buntownik, udaje niepoczytalnego, by uniknąć więzienia. Trafia więc na obserwację do kliniki psychiatrycznej. W zakładzie panuje nieznośny rygor, który McMurphy próbuje zmienić. Staje również w obronie ubezwłasnowolnionych pacjentów szykanowanych przez bezduszną i okrutną przełożoną pielęgniarek, siostrę Ratched (Louise Fletcher). Walka o godność kończy się dla niego tragicznie. Realistyczna, a jednocześnie metaforyczna, nagrodzona pięcioma Oscarami, ekranizacja kultowej powieści Kena Keseya.